|
شابک کتاب درواقع همان «شماره استاندارد بینالمللی کتاب» است هر ویراست از یک کتاب دارای شمارهٔ شابک مختص به خود است؛ مثلاً اگر کتابی هم بهصورت الکترونیکی، هم با جلد نرم و هم با جلدسخت منتشر شود هرکدام از اینها شابک متفاوتی خواهند داشت.
شابک کتاب در دنیا با نام ISBN (International Standard Book Number) شناخته میشود. پس هر زمان با کلمات ISBN، شماره استاندارد بینالمللی کتاب و شابک کتاب روبرو شدید باید بدانید که تمام اینها به یک موضوع اشاره دارند.
شابک کتاب در دنیا
به تمام کتابهای معتبر دنیا شابک کتاب تعلق میگیرد، ISBN یا شابک کتاب یک کد یکتا است که مانند شماره پاسپورت در دنیا و در بین تمامی کتابها اعتبار دارد. شابک کتاب این اجازه را میدهد تا بتوان به راحتی یک کتاب را در بین تمامی کتابهای دنیا جستجو کرد. ISBN معادل انگلیسی شابک کتاب است.
اجزای شابک کتاب
شماره استاندارد بینالمللی کتاب یک شماره 13 رقمی است که قبل از شروع پروسه چاپ کتاب باید از طریق ناشرین قانونی این مجوز را از نهادهای مربوطه اخذ کنید. شابک کتاب به پنج قسمت تقسيم میشود. سه قسمت از آن داراي طول متغير است؛ اما اولين و آخرين قسمت آن دارای طول ثابتي است. برای خوانایی بیشتر شابک کتاب و تقسیمبندی بخش از خط تیره یا فاصله در بین قسمتها استفاده میشود.
بهواسطه شماره ISBN به هر اثر ( کتاب، فیلم و …) شناسهای اختصاصی داده میشود که توسط این شناسه میتوان از هر جای دنیا صحت این اثر را پیگیری کرد.
پیششماره
این عدد تنها میتواند عدد ۹۷۸ یا ۹۷۹ باشد و همیشه ۳رقمی است.
شناسه گروه ثبت
برای اشاره به یک منطقهٔ زبانی، یا یک کشور. به این کد «شناسهٔ گروه ثبتی» گفته میشود.
شناسه ناشر
کد مربوط به انتشاراتی که کتاب را منتشر کرده است.
شناسه عنوان
کد مربوط به ویراست کتاب
رقم كنترل زمان چاپ
این بخش همیشه تکرقمی نهایی را نشان میدهد و با استفاده از یک سیستم Modulus 10 با وزنهای متناوب ۱ و ۳ محاسبه میشود.
و در نهایت حروف ISBN قبل از شماره درج خواهد شد.
نکته : در مراحل چاپ کتاب شابک اولین گام در پروسه اخذ مجوزهای پیش از چاپ کتاب است. و برای ثبت اثر در مراحل بعدی لازم مؤکد است.